دوران عزت گذشت و وقت سرافرازی آمد
عزت الله ضرغامی جای خودش را به محمد سرافراز داد. حالا از این رئیس جدید صدا و سیما چه انتظاراتی داشته باشیم و چه انتظاراتی نداشته باشیم؟
1. قبلا گفته بودم (+و+و+) که صدا و سیما، یک سازمان بزرگ و پیچیده است که با یک تغییر کوچک نمیتوان خروجی دلخواه را از آن انتظار داشت. این موضوع ربطی به حضور آقای لاریجانی، ضرغامی یا سرافراز ندارد و هر کس که اینجا باشد، با مشکل پیچیدگی های داخلی سازمان درگیر خواهد بود. واضح است که مدیریت کردن یک سازمان پیچیده، به شدت مشکل است.
2. مشخص است (+) که سازمان صدا و سیما درگیر یک رقابت فزاینده است. رقابتی که نیازمند چابکی، دانایی و توانایی است. رسانه باید بتواند در این سپهر رسانهای، مخاطبان فعلی را حفظ کند، مخاطبان جدیدی برای خود خلق نماید و به هر دو گروه، صدای اسلام و انقلاب را برساند. وقتی توجه داشته باشیم که بسیاری از اعمال صدا و سیما به عنوان عکسالعملی به رقابت (بخوانید دشمنی) بعضی رسانه های داخلی و خارجی است، آنگاه تفسیر بعضی از اقدامات آسانتر خواهد شد.
3. سرعت تغییر و تحول رسانه بسیار بالاست. هم فناوری رسانه در حال تغییرات سریع است و هم مفاهیم رسانه ای. دنیای سیاست و فرهنگ نیز با سرعت فراوانی در حال تولید مفاهیم جدید و تغییر آرایش مفاهیم قبلی هستند. رسانه، برای آن که حداقل از تغییرات فناوری عقب نماند، نیازمند نیروهایی به روز و کاملاً آشنا با فناوری های روز است. نیروهایی که این فناوری ها را بشناسند اما در آنها غرق نشده باشند. اگر از این دو شرط اخیر، فقط یکی را در نظر بگیریم، حجم زیادی از سازمان را شامل می شود. تعداد زیادی نیرو (ی جوان) وجود دارد که فناوری های جدید را می شناسد و همچنین تعداد زیادی نیرو (ی پیشکسوت) در سازمان شاغل است که فناوری های جدید آنها را غرق که هیچ، به اندازه کافی خیس هم نکرده است. اما نیروهایی که فناوری بر آنها مسلط نباشد و آنها بر فناوری مسلط باشند، اندکند.
*
همه آنچه گفته شد و گفته نشد، نشان دهنده شرایط پیچیده رسانه ملی است: یک رقابت پیچیده در فضایی متحول شونده با رسانهای غیر قابل مدیریت! شرایطی که باعث میشود توقعها از آقای سرافراز زیاد باشد و نباشد. توقع برای آنچه باید انجام شود زیاد است و توقع برای آنچه میتوان انجام داد کمتر است. اما به نظر من، کاری هست که میتواند شرایط را تغییر دهد و امکانات در اختیار رئیس جدید را «قابل مدیریت» کند: چابکسازی سازمان صدا و سیما.
اگر آیه شریفه إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ یُغَیِّروا ما بِأَنفُسِهِم را در نظر داشته باشیم، راه تغییر همهی این معادلات، تغییر در داخل رسانهی ملی است. رسانهی ملی باید بار دیگر خویش را تعریف کند و همهی بخشهای زائد را «بی رحمانه» دور بریزد. سازمانی که طراحی و ساخت ساختمان، طراحی و ساخت استودیو، وارد کردن تجهیزات، پر کردن کپسول آتشنشانی، ثبت دامین «نقطه آی آر»، طراحی سایت، تعمیر رایانه، چاپ کتاب، ارائه نرمافزار ارسال و دریافت پیامک، ساخت میز کنفرانس و سالن آمفیتئاتر، طراحی سیستم گرمایش و سرمایش، چاپ روزنامه، تربیت دانشجو، نظارت بر نرمافزارهای نصب شده بر روی تلویزیونهای هوشمند و... همگی جزء وظایف غیر اصلی آن باشند، و وظایفی در آن سازمان چند بار چند بار انجام شود و در مقابل بخشی از وظایف مغفول بماند، قابل مدیریت نیست. اولین کار برای مدیریت صحیح سازمان صدا و سیما در این رقابت فزاینده، قابل مدیریت کردن این سازمان است